اسمز معکوس چیست

تاریخچه اسمز معکوس Reverse Osmosis
در دهه 1940 تحقیق در مورد تهیه آب شیرین از آب های شور در آمریکا بسیار پر رونق بود. اما دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس در سال 1959 میلادی بزرگترین گام را در این راستا برداشت. لب(Loeb) و سوریراجان(Sourirajan) توانستند از پلیمر سلولز استات، اولین غشاء (ممبران) نیمه تراوای سنتزی را تولید کنند. اولین دستگاه تصفیه آب اسمز معکوس برای تهیه آب شیرین در سال 1965 در شهری در کالیفرنیا شروع به کار کرد که باعث هیجانی علمی در همه مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی در جهان شد.

امروزه صنعت اسمز معکوس به یکی از پر رونق ترین بازارهای تکنولوژی تبدیل شده است و پیشرفته ترین بخش این تکنولوژی ، ساخت غشاء نیمه تراوا است که هنوز در اختیار چند شرکت مهم بین المللی می باشد.

اسمز معکوس چیست
اسمز معکوس : با اعمال فشار مکانیکی به آب شور، مولکول های آب از مولکول های نمک جدا می شوند که به این فرآیند، اسمز معکوس یا Reverse Osmosis می گویند.

" بر این اساس دستگاه تصفیه آب خانگی سانتک از فناوری اسمز معکوس در جهت تولید آبی سالم تر بهره مند است. "

نکـــــــته: اسمز معکوس در تصفیه آب می تواند کل مواد جامد محلول در آب را بصورت میانگین تا 98% کاهش دهد و همچنین در طی فیلتراسیون به روش اسمز معکوس حذف انواع باکتری، ویروس و میکروب های دیگر تا 99% فراهم می سازد.

اساس کار اسمز معکوس
اگر یک غشاء نیمه تراوا بین دو محلول با غلظت های متفاوت قرار گیرد، مقداری از حلال از یک طرف غشاء به طرف دیگر منتقل می شود. جهت طبیعی حرکت حلال(یعنی از پتانسیل شیمیایی بیشتر به پتانسیل شیمیایی کمتر) به گونه ای است که محلول غلیظ تر، رقیق می شود.

در شکل ذیل آب خالص از غشاء عبور کرده و وارد آب شور می شود. اگر به سیستم اجازه رسیدن به تعادل داده شود، در آن صورت سطح آب نمک (محلول غلیظ تر) از سطح آب خالص بالاتر خواهد رفت. این اختلاف سطح در دو طرف غشاء را فشار اسمزی می گویند.

باتوجه به شکل زیر:
الف: مولکول های آب در قسمت آب خالص به خاطر فشار اسمزی وارد محفظه آب شور می شوند.
ب: در حالت تعادل، سطح آب در محفظه آب شور به اندازه h بالاتر از سطح آب خالص قرار می گیرد. ارتفاع h مساوی فشار اسمزی است.
ج: می توان با اعمال فشار P مولکول های آب را وادار کرد که از محفظه آب شور وارد محفظه آب خالص شوند. این همان مفهوم اسمز معکوس است.
 

توضیحات عکس : مفهوم اسمز، فشار اسمزی و اسمز معکوس - فلش، جهت جریان آب خالص را نشان می دهد.

منبع : اصول تصفیه آب با تالیف دکتر محمد چالکش امیری